علت اختلال در افزایش قد کودکان
در سطح جهان سوء تغذیه شایعترین علت نارسایی رشد کودکان است کمبود های تغذیه ای در کشورهای در حال توسعه اغلب در اثر رژیم غذایی محدود است. عمدتاً به دلیل فقدان پروتئین و سایر مواد مغذی اساسی در رژیم غذایی است لذا کودکان نیاز به یک رژیم غذایی متعادل با کالری کافی و پروتئین که برای رشد ضروری است دارند.
بسیاری از بیماریها و اختلالات وجود دارد که می تواند منجر به کوتاهی قد و نارسایی رشد در کودکان شود بیماری های مزمن و سیستمیک که شامل بیماریهای ( دستگاه عصبی، گردش خون، دستگاه گوارش، کلیه ها، ریه ها و یا بافت همبند ) باعث اختلال در افزایش قد می شود.
کوتاهی قد روانی همراه با بلوغ جنسی دیررس که اغلب در ارتباط با محرومیت عاطفی، کودک آزاری و غفلت رخ می دهد.
اختلال در افزایش قد میتواند یکی از علائمی باشد که در برخی از سندرم‌های ژنتیکی مانند سندرم ترنر، سندرم داون و سندرم‌های دیگر مشاهده میشود. به عنوان مثال، در سندرم ترنر، کوتاهی قد در دوران حاملگی شروع میشود و تفاوت در طول اندام‌ها، به ویژه ساق پا، مشاهده میشود. همچنین، کودکان با این سندرم ممکن است چهره کوچک و سر نسبتاً بزرگی داشته باشند و انگشت پنجم آنها معمولاً بسیار کوتاه است. همچنین، ممکن است نواری ناژوبانی ناچیز بین انگشتان دوم و سوم ایجاد شود. علاوه بر این، افراد مبتلا به این سندرم ممکن است با مشکلات کلیوی مکرر و سطح قند خون پایین روبرو شوند.
اختلال افزایش قد ممکن است مربوط به عقب مانندگی رشد داخل رحمی ( وضعیتی که در آن کودکان با وزن کمتر از 5 پوند در ترم و یا تولد زود هنگام ) باشد.
اختلالات غضروف و استخوان ( کندرودیستروفیا ) ممکن است علت نارسایی رشد باشد آکندروپلازیا یکی از رایج ترین شرایط که باعث اختلال افزایش قد می شود یک اختلال ژنتیکی استخوان و غضروف است که فرد پاهای کوتاه، پل بینی کوتاه، سر کمی بزرگ و پیشانی برجسته دارد آکندرودیسپلازیا بعد از 24 هفته از بارداری و در هنگام تولد با استفاده از سونوگرافی قابل تشخیص است .
بیماریهای مرتبط با کمبود هورمون‌ها ورودی به غده‌های درون ریز و اختلال در متابولیسم می‌توانند عللی برای کوتاهی قد باشند. به عنوان مثال، کمبود هورمون تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) و کمبود هورمون رشد از این دسته علل هستند. در کودکان مبتلا به کم‌کاری تیروئید، رشد بسیار کندتر از نرمال است. علائمی از جمله بزرگ شدن زبان، صورت ضخیم و پف‌آلود، اختلالات عصبی و تأخیر در رشد به دلیل کارکرد ضعیف غده تیروئید رخ میدهد. این کودکان به نظر جوانتر از سن واقعی خود می‌رسند. کمبود هورمون رشد میتواند در هر زمان در طول دوره شیرخوارگی یا دوران کودکی رخ دهد و نشانه بارز آن کاهش چشمگیر رشد است. این کودکان علائمی از کاهش قند خون و چاقی نیز دارند که با تجویز هورمون رشد (HGH) توسط پزشکان، می‌توانند به اوج قد متوسط برسند.
بررسی خطرات چاقی در کودکان
چاقی همواره به عنوان یک معضل و بیماری در بین مردم وجود داشته است.
زمانی که از چاقی بحث میشود بیشتر افراد متوجه بزرگسالان هستند اما در نیمی از موارد برخی کودکان نیز در دوران زندگی خود با مشکل چاقی مواجه می شوند. این مشکل ممکن است در برخی از آنها در طی مرور زمان حل شود ولی این امکان وجود دارد که در برخی دیگر با مرور زمان روند صعودی گرفته و بدتر شود.
چاقی در کودکان به صورت عادی ممکن است در ابتدا ظاهری شیرین ایجاد کند اما در طی گذر زمان و با بزرگتر شدن کودک خطراتی را برای او در پی خواهد داشت.
از عمده خطرات چاقی در کودکان می توان به انواع مشکلات جسمی و بیماری های ناشی از چاقی در کودکی نام برد.
این بیماری ها که برای کودک بسیار ناراحت کننده می باشد میتواند صدمات بسیار سختی را به کودکان وارد کند. اما یکی از خطرات چاقی در کودکان که به صورت پنهان ایجاد میشود مشکلات و صدماتی است که به روحیه کودک وارد میشود.
کاهش تحرک و خطرات چاقی در کودکان
کودک در دوران بچگی تنها یک نیاز دارد و آن هم نیاز به بازی کردن است.
بازی به عنوان تنها عامل رشد ذهنی و فکری کودک زمانی که تحت تاثیر عوامل بیرونی چون چاقی قرار بگیرد ممکن است کودک را دچار انواع مشکلات روحی کند. کودکی که نمی تواند پا به پای همسالان خود بدود و جست و خیز کند حس ضعف و ناتوانی را در وجود خود تجربه میکند. این امر باعث می شود که برای اولین بار دچار ضعف در اعتماد به نفس شود. کاهش اعتماد به نفس از اولین خطرات چاقی در کودکان است. با کم شدن اعتماد به نفس، کودک کم کم از حضور در جمع امتناع می کند و خود را درگیر تنهایی میکند.
این مرحله به عنوان یکی از مهمترین خطرات چاقی برای کودکان مطرح است. زیرا کودکی که خود را وارد مرحله ی تنهایی کرده است امکان هر نوع رفتار از او وجود دارد. این رفتار ها میتوان به صورت تنبیه خود به عنوان فردی چاق و یا تحقیر خود و یا حتی حس خشم و عصبانیت از خود یا دیگران بروز کند. هر کدام از این نمونه ها میتواند به عنوان خطرات چاقی در کودکان به کودک آسیب بزند. خطراتی که به صورت پنهان و در ضمیر ناخودآگاه کودک شروع به رشد میکند و ممکن است آینده ی کودک را تحت تاثیر خود قرار دهد.
در مرحله ی بعد کودک از فضا های زیادی خود را دور میکند. این دوری باعث میشود تا او نتواند به رشد مطلوب فکری برسد. در برخی موارد ممکن است کودک کم حرف یا بیش از حد پر حرف شود. گاهی برای نشان دادن خود ممکن است دست به کارهای عجیب و یا حتی خطرناکی بزند و یا آسیب هایی را به خود وارد کند. می توان گفت که چاقی برای کودکان شاید به مراتب سخت تر و خطرناک تر از بزرگسالان باشد. لذا در این راستا بهتر است که درصدد درمان هر چه سریعتر چاقی در کودکان برآییم.
خطرات چاقی در کودکان چیست ؟
تقریبا ۸۰% از کودکان ده تا پانزده سال دارای اضافه وزن می بشند.
اضافه وزن و چاقی در کودکان می تواند مشکلات سختی را برای کودکان در سال های بعد ایجاد کند.
برخی از این مشکلات عبارتند از :
عواقب منفی سلامتی در بزرگسالی
عوارض جسمی
بیماری های قلبی و عروقی
غدد درون ریز
بیماری های دستگاه گوارش
بیماری های اسکلت عضلانی
بیماری های تنفسی
مشکلات عصبی
از کجا بفهمم فرزندم چاق است ؟
همانطور که می دانید هر کودکی که کمی تپل است لزوما درگیر چاقی نمی باشد.
بعضی از کودکان هستند که صورت های پر و تپلی دارند و یا استخوان بندی بدنشان به گونه ای است که آنها را درشت نشان می دهد.
بنابراین نمیتوان گفت هر کودکی که کمی اضافه وزن دارد درگیر بیماری چاقی می باشد.
همچنین ممکن است چاقی یک کودک نشان دهنده مشکل دیگری در بدن آن کودک باشد.
برای این که بفهمید فرزندتان چاق است یا نه باید شاخص توده بدنی کودک را با توجه به سن و سال بدست آورید.
شاخص توده بدنی همان مقدار BMI می باشد که نسبت قد به وزن فرزندتان را نشان میدهد.
عدد بدست آمده را باید با جدول BMI کودکان مقایسه کنید.
شاخص توده بدنی به شما کمک می کند تا متوجه شوید کودکتان وزنی نرمال دارد یا درگیر اضافه وزن شده است.
اگر می خواهید این آزمایش را به صورت دقیق تری انجام دهید میتوانید به یک پزشک کودکان مراجعه کنید و از ایشان بخواهید مقدار شاخص توده بدنی فرزندتان را برای شما بدست بیاورد.
از این روش شما در کوتاه ترین مدت زمانی که فکرش را می کنید می توانید بفهمید کودکتان چاق است یا خیر.
